CZŁOWIEK na Ziemi

Jako składnik biosfery człowiek jest zaliczany  do gatunku homo sapiens (istota myśląca). Spośród wszystkich organizmów żywych osiągnął on najwyższy stopień rozwoju – zarówno anatomicznego jak i intelektualnego. Dwunożna, wyprostowana postawa, chwytne ręce, duży mózg i wynikające z tego umiejętności (posługiwanie się narzędziami, porozumiewanie się mową, abstrakcyjne myślenie i in.) to cechy, które zdecydowanie odróżniają nas od innych przedstawicieli biosfery.

Gatunek ludzki, ze względu na częstotliwość występowania niektórych cech dziedzicznych, podzielony został na 3 odmiany główne (rasy geograficzne):
- białą (europeidzi) ;
- żółtą (mongoloidzi) ;
- czarną (negroidzi) .

Na skutek łączenia się w pary i posiadania wspólnego potomstwa przez przedstawicieli różnych ras głównych powstały tzw. odmiany mieszane. Reprezentują je:
- Metysi (mieszańcy rasy białej z żółtą);
- Mulaci (mieszańcy rasy białej z czarną);
- Zambosi (mieszańcy rasy żółtej z czarną).
Odmienność rasowa najlepiej widoczna jest na przykładzie koloru skóry. Poza tym występują pewne różnice anatomiczne, które najczęściej dotyczą głowy – kształtu nosa, czoła, warg, oczu i uszu, a także koloru i rodzaju włosów.

Szacunkową liczebność poszczególnych ras przedstawiają poniższe diagramy.

Rozmieszczenie przedstawicieli poszczególnych odmian na świecie pokazuje mapa  {MAPA}.

Rasa biała stanowi ~99,5% ludności Europy, zdecydowanie przeważa także w Ameryce Północnej i Australii. Poza tym  Arabowie – zamieszkujący Bliski Wschód i Afrykę Północą – oraz Hindusi – mieszkający w Indiach – także zaliczają się do odmiany białej. Z powyższych względów jest to najliczniejsza rasa na świecie.

Rasa żółta koncentruje się w Azji Wschodniej. Największy udział mają tu Chińczycy (ponad 70%), a poza nimi do tej rasy należą także Japończycy, Koreańczycy, Wietnamczycy, Indonezyjczycy i inni. W skład odmiany żółtej wchodzą również Indianie z Ameryki Północnej i Południowej oraz Eskimosi (mieszkańcy północnych obszarów podbiegunowych).

Rasa czarna skupiona jest głównie w Afryce (poza północną częścią kontynentu) – są to Murzyni, którzy zaliczają się do tamtejszej ludności rdzennej. Ponadto do rasy tej zaliczamy Aborygenów (około 150 tys.) zamieszkujących Australię, i Papuasów z Nowej Gwinei. W okresie niewolnictwa z Afryki do obu Ameryk przywieziono ponad 10 mln Murzynów; obecnie ich potomkowie – Afroamerykanie – mieszkają przede wszystkim w Stanach Zjednoczonych (~38 mln), Brazylii (~11  mln) i Kolumbii (~2 mln).

Pozostała część ogólnoświatowej populacji przypada na rasy mieszane i małe lokalne grupy etniczne. Największy udział mają tu Mulaci i Metysi, których można spotkać głównie w państwach amerykańskich. Natomiast stosunkowo mało jest Zambosów – ich obszar zamieszkania ogranicza się praktycznie tylko do Madagaskaru i Seszeli.

powrót na początek strony