Satelita naturalny (księżyc) – ciało niebieskie krążące wokół planety. Przykładem satelity naturalnego jest Księżyc (pisany z dużej litery), który krąży wokół Ziemi. Satelita sztuczny – stworzony przez człowieka obiekt latający, który został wysłany w kosmos i gdzie krąży wokół ciała niebieskiego. Przykładem mogą być krążące wokół Ziemi satelity telekomunikacyjne. Sawanna – strefa krajobrazowa charakterystyczna dla klimatu podrównikowego. Składa się na nią głównie roślinność trawiasta oraz pojedyncze krzewy i drzewa. Sfera niebieska (niebo) – powierzchnia teoretycznej (nieistniejącej) kuli, na której obserwowane są ciała niebieskie. Obserwator znajduje się w środku tej kuli i stojąc na powierzchni Ziemi widzi tylko połowę sfery niebieskiej. Siatka geograficzna – układ umownych linii na powierzchni Ziemi, złożony z południków i równoleżników. Siatka kartograficzna – obraz siatki geograficznej na mapie. Skala – stopień zmiany rozmiarów modelu (obrazu) w stosunku do rzeczywistych rozmiarów przedstawianego obiektu. Skala mapy – stopień pomniejszenia obrazu powierzchni Ziemi na mapie. Skała – naturalny zespół minerałów, będący odrębną jednostką w budowie skorupy ziemskiej. Ze względu na pochodzenie skały dzielą się na magmowe, osadowe i metamorficzne (przeobrażone). Składniki pogody – temperatura powietrza, ciśnienie atmosferyczne, prędkość i kierunek wiatru, zachmurzenie, wilgotność powietrza, zjawiska pogodowe (burza, gradobicie, trąba powietrzna, tęcza, zorza polarna i in.). Skorupa ziemska – zewnętrzna, skalna powłoka kuli ziemskiej o grubości od kilku do kilkudziesięciu kilometrów (maksymalnie 70 km). Skraplanie – przechodzenie substancji ze stanu gazowego w ciekły. Słońce – gwiazda najbliższa Ziemi, stanowiąca centrum Układu Słonecznego. Jest to wielka kula gazowa (złożona głównie z wodoru i helu), wytwarzająca olbrzymie ilości energii, co możemy odczuć w postaci światła i ciepła. Słońce ma 1 mln 392 tys. km średnicy, czyli jest 109 razy większe od Ziemi. Jego odległość od naszej planety wynosi 149 mln km. Smog – ciemnoszara mgła, która tworzy się nad miastami w wyniku zwiększonej emisji zanieczyszczeń do atmosfery. Stan skupienia - forma występowania danej substancji. Tradycyjnie wyróżnia się 3 stany skupienia: ciało stałe, ciecz i gaz. W XX w. dodano nowy: plazmę. Stan skupienia charakteryzuję podstawowe cechy fizyczne i zależy od struktury mikrocząstkowej (atomowej). Step – strefa krajobrazowa typowa dla ciepłej odmiany klimatu umiarkowanego kontynentalnego. Zazwyczaj jest to rozległa równina porośnięta trawą. Sublimacja – przechodzenie substancji ze stanu stałego bezpośrednio w stan gazowy. Szelf – podmorskie przedłużenie powierzchni kontynentu. Szelf jest zalany wodami płytkich mórz przybrzeżnych, o głębokości do około 200 m. Szerokość geograficzna – kąt zawarty między płaszczyzną równika a promieniem ziemskim przechodzącym przez dany punkt na powierzchni Ziemi. W zależności od położenia owego punktu (na półkuli północnej lub południowej) wyróżnia się szerokość geograficzną północną lub południową. Szkic – odręczny rysunek przedstawiający ogólne rozmieszczenie ważniejszych obiektów na danym obszarze. |