Strona ofertowa Wydawnictw Edukacyjnych WIKING
Jesteś
gościem portalu
Strona główna portalu
http://www.wiking.edu.pl/article.php?id=416
http://www.wiking.edu.pl/article.php?id=440
http://www.wiking.edu.pl/article.php?id=441
http://www.wiking.edu.pl/article.php?id=335
http://www.wiking.edu.pl/article.php?id=621
http://www.wiking.edu.pl/article.php?id=110
http://www.wiking.com.pl/index.php?site=testy_gim_historia_roz_1
http://www.wiking.edu.pl/article.php?id=348
http://www.wiking.edu.pl/sitemap.php
Powrót do poprzedniej stronyWersja do wydruku
Przyroda > Ziemia we Wszechświecie > Współrzędne geograficzne

Współrzędne geograficzne

Słowa kluczowe:
- współrzędne geograficzne
- długość geograficzna
- szerokość geograficzna
- siatka geograficzna

W jaki sposób określić położenie dowolnego punktu na Ziemi?

Aby przystąpić do bardzo dokładnego określania położenia geograficznego dowolnego punktu na Ziemi, będą Ci potrzebne wiadomości zawarte w rozdziałach:

Wyznaczenie położenia każdego punktu na kuli ziemskiej wymaga określenia współrzędnych geograficznych, tj. długości i szerokości geograficznej.
Dokonasz tego za pomocą siatki geograficznej lub jej obrazu na mapie,
czyli siatki kartograficznej.

Uwaga!!!
Każdy punkt na Ziemi ma własne współrzędne geograficzne.

W jakich jednostkach określamy współrzędne geograficzne?

Główną miarą długościszerokości geograficznej są stopnie kątowe:  (jeden stopień). Ponadto dla dokładniejszego określenia położenia geograficznego używa się również minut (1') i sekund kątowych (1") – czytaj niżej.

Spróbujmy określić współrzędne geograficzne kilku punktów na Ziemi.

Na przykład na rysunku powyżej punkt A ma następujące współrzędne geograficzne:
80° długości geograficznej wschodniej
40° szerokości geograficznej północnej

lub w zapisie międzynarodowym:
80° E
40° N
.

W przypadku, gdy punkt jest położony pomiędzy pełnymi wartościami stopni,  współrzędne geograficzne określa się z dokładnością do minut
(a nawet sekund) pamiętając, że:

 (jeden stopień) =
= 60' (sześćdziesiąt minut)

1’ (jedna minuta)  =
= 60'' (sześćdziesiąt sekund).

A zatem według rysunku obok: 

– współrzędne geograficzne Poznania to 16° 55’ E  i  52° 25’ N
– współrzędne geograficzne Wronek to 16° 25’ E  i  52° 42’ N.

Jak określić pólkule,
jeśli korzystamy z mapy,
na której nie znajduje się
ani równik ani południk 0°?

Przykład – patrz mapa obok:

  1. Miasto Porto Alegre położone jest na południku 51° oraz równoleżniku 30°.

  2. Określamy półkule,
    na których znajduje się Porto Alegre.
    Zwracamy przy tym uwagę, czy kierunek północny znajduje się na górze mapy.

  3. Ponieważ wartości południków wzrastają w kierunku zachodnim (←) jest to półkula zachodnia. Stąd 51° W (długości geograficznej zachodniej).

  4. Wartości równoleżników wzrastają w kierunku południowym (↓),
    zatem otrzymujemy 30° S (szerokości geograficznej południowej).

Współrzędne geograficzne Porto Alegre wynoszą: 51° W, 30° S.

Uwaga!!! Nie ma znaczenia którą ze współrzędnych geograficznych napiszesz najpierw – długość czy szerokość geograficzną. Współrzędne zawsze rozpoznasz po opisie kierunku świata (N, S, W, E):

N, S – opisują szerokość geograficzną (półkula północna i południowa),

W, E – opisują długość geograficzną (półkula zachodnia i wschodnia).

Czy wiesz, że?
  • Do określenia współrzędnych geograficznych biegunów wymagana jest tylko jedna współrzędna – szerokość geograficzna. Wynosi ona 90° N dla bieguna północnego i 90° S dla bieguna południowego.

  • Do wyznaczania współrzędnych geograficznych w terenie stosuje się obecnie odbiorniki GPS (Global Positioning System – Globalny System Nawigacji),
    które wykorzystują łączność satelitarną.

powrót na początek strony

Zobacz także

Geografia | Język Polski | Historia | Przyroda | Biologia